Đường huyết là lượng đường (glucose) trong máu. Glucose là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, được cung cấp từ thức ăn chúng ta ăn.
Sau khi ăn, lượng đường trong máu tăng lên, và insulin – một loại hormone do tuyến tụy sản xuất – sẽ giúp đưa glucose vào các tế bào để sử dụng.
Phân loại đường huyết
Mức đường huyết bình thường
- Trước khi ăn: 70-99 mg/dL (3.9-5.5 mmol/L)
- 2 giờ sau khi ăn: dưới 140 mg/dL (7.8 mmol/L)
Mức đường huyết cao
Có thể dẫn đến bệnh tiểu đường, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tim mạch, đột quỵ, suy thận, mù lòa.
- Tiền đái tháo đường: 100-125 mg/dL (5.6-6.9 mmol/L) lúc đói hoặc 140-199 mg/dL (7.8-11.0 mmol/L) 2 giờ sau khi ăn
- Đái tháo đường: ≥ 126 mg/dL (7.0 mmol/L) lúc đói hoặc ≥ 200 mg/dL (11.1 mmol/L) 2 giờ sau khi ăn
Mức đường huyết thấp
- Dưới 70 mg/dL (3.9 mmol/L)
Gây ra các triệu chứng như run rẩy, đổ mồ hôi, chóng mặt, ngất xỉu.
Yếu tố ảnh hưởng đến đường huyết
- Chế độ ăn uống
- Hoạt động thể chất
- Thuốc men
- Tình trạng sức khỏe
Kiểm soát đường huyết
Tại sao cần?
Đường huyết cao hoặc thấp đều có thể gây hại cho sức khỏe.
- Đường huyết cao trong thời gian dài có thể dẫn đến các biến chứng như bệnh tim mạch, đột quỵ, mù lòa, suy thận.
- Đường huyết thấp có thể gây ra các triệu chứng như run rẩy, vã mồ hôi, lo âu, lú lẫn, thậm chí hôn mê.
Làm thế nào?
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc; hạn chế thức ăn có nhiều đường, chất béo bão hòa và cholesterol.
- Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút hoạt động thể chất vừa phải mỗi ngày.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Mối liên hệ giữa đường huyết và đột quỵ
- Tăng nguy cơ: Người bị bệnh tiểu đường (đường huyết cao) có nguy cơ đột quỵ cao gấp 2-4 lần so với người bình thường.
- Mức độ ảnh hưởng: Đường huyết cao có thể làm tổn thương mạch máu và dây thần kinh, dẫn đến xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, và các yếu tố nguy cơ khác cho đột quỵ.
- Cải thiện tiên lượng: Kiểm soát tốt đường huyết có thể giúp giảm nguy cơ đột quỵ và cải thiện tiên lượng sau đột quỵ.
Mục tiêu đường huyết
- Bệnh nhân tiểu đường: Mục tiêu đường huyết HbA1c dưới 7% được khuyến nghị để giảm nguy cơ biến chứng, bao gồm đột quỵ.
- Bệnh nhân đột quỵ không tiểu đường: Mục tiêu đường huyết trong khoảng 140-180 mg/dL trong vòng 24 giờ đầu tiên sau đột quỵ được khuyến nghị.
Đường huyết cao là một yếu tố nguy cơ cao gây ra đột quỵ. Kiểm soát tốt đường huyết là một trong những cách phòng ngừa đột quỵ và cải thiện phục hồi sau đột quỵ vì nguyên nhân khác.
Lưu ý:
- Đây chỉ là tóm tắt ngắn gọn, không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về việc kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ đột quỵ.